Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu nie jest niestety tym samym, co pełne prawo własności – to ograniczone prawo rzeczowe, a faktycznym właścicielem mieszkania jest spółdzielnia.

Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu: co oznacza?

Na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu składają się zasadniczo dwa prawa – prawo do korzystania z lokalu oraz prawo do rozporządzenia nim. Dzięki temu możliwe jest np. wynajęcie mieszkania spółdzielczego. O ile jednak w takiej sytuacji uzyskanie zgody spółdzielni nie jest konieczne, o tyle taka potrzeba może zaistnieć np. w momencie, gdy osoba dysponująca spółdzielczym własnościowym prawem do lokalu chce zmienić jego przeznaczenie – z mieszkalnego na użytkowy. Aby to zrobić, musi najpierw zwrócić się do spółdzielni.

Spółdzielcze własnościowe prawo jest i zbywalne, i dziedziczne

Co bardzo istotne – spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, mimo że jest ograniczonym prawem rzeczowym, jest zarówno zbywalne jak i dziedziczne. Co z tego wynika dla osoby, która posiada mieszkanie spółdzielcze własnościowe? To oznacza, że osoba dysponująca tym prawem może je sprzedać, ale także przekazać w formie darowizny.

Spółdzielcze prawo własnościowe podlega również dziedziczeniu – co oznacza że po śmierci osoby nim dysponującej przechodzi ono na spadkobierców (określonych ustawowo lub wyszczególnionych w testamencie).

Przekształcenie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu w pełną własność

Dobra informacja dla osób dysponujących tym prawem jest taka, że istnieje duże prawdopodobieństwo możliwości przekształcenia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu w pełne prawo własności. Wszystko zależy od tego, czy budynek stoi na gruncie, który jest w użytkowaniu wieczystym spółdzielni lub jest jej własnością. Jeśli tak jest – przekształcenie ograniczonego prawa rzeczowego w pełną własność jest możliwe. Osoby, które się na to zdecydują, muszą jednak liczyć się z poniesieniem dodatkowych kosztów z tego tytułu. Z wnioskiem o przekształcenie prawa do lokalu należy zwrócić się do zarządu spółdzielni; zawarcie odpowiedniej umowy powinno nastąpić już w przeciągu pół roku.

Nie zawsze można wyodrębnić własność

Jednocześnie należy mieć na uwadze, że wyodrębnienie własności nie zawsze jest możliwe – dlatego kupując mieszkanie spółdzielcze własnościowe warto sprawdzić, jaki jest stan prawny gruntu, na którym stoi budynek. To istotne m.in. w kontekście potencjalnej sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, ponieważ przy nieuregulowanym stanie prawnym gruntu nie ma możliwości założenia księgi wieczystej dla lokalu znajdującego się w takim budynku. To natomiast zazwyczaj wzbudza nieufność potencjalnych nabywców i sprawia, że sprzedający może zażądać znacznie niższej ceny.

Warto jednak pamiętać, że na co dzień – nie licząc wyjątkowych sytuacji – trudno odczuć różnicę między spółdzielczym własnościowym prawem do lokalu a prawem pełnej własności. Co najważniejsze, w obu przypadkach można zarówno korzystać z mieszkania jak i nim rozporządzać – co dla wielu osób jest zdecydowanie najważniejsze.